นวัตกรรมโดรนเป็นเทคโนยีที่ถูกคิดค้น และต่อยอดมาเพื่อเป็นเครื่องมือที่สามารถประยุกต์ใช้กับสายงานต่างๆได้อย่างแพร่หลาย ไม่ว่าจะเป็น การเกษตร การก่อสร้าง และการสำรวจที่ดิน ซึ่งหนึ่งในอุตสาหกรรมที่เริ่มนำโดรนมาใช้และประสบความสำเร็จได้แก่การทำงานในสาขาโบราณคดีและตรวจสอบวัตถุสิ่งปลูกสร้าง ในบทความนี้ Aonic Thailand จะมาอธิบายในเรื่องของ การใช้โดรน ‘สำรวจโบราณสถาน’ และฟังค์ชันสำคัญที่ช่วยอำนวยความสะดวกในงานทำงาน
แหล่งโบราณคดีคือสถานที่ที่รวบรวมเรื่องราวของวัตถุโบราณต่างๆของผู้คนในอดีต ซึ่งการค้นพบเหล่านี้สามารถช่วยให้มนุษย์ในปัจจุบันเข้าใจ เกิดการเรียนรู้ และสืบทอดบทเรียนต่างๆจากประวัติศาสตร์สู่คนรุ่นหลัง ดังนั้นการทำงานทาหรือค้นพบสถานที่หรือโบราณวัตถุที่มีความเปราะบางสูงงด้านโบราณคดีมักเกี่ยวข้องกับการขุดค้น กระบวนการทำงานต่างๆจึงจำเป็นต้องมีความละเอียดสูง เทคโนโลยีเฉพาะทางจึงถูกนำมาปรับใช้กันอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน
สำรวจโบราณสถาน ด้วย 4 ฟังค์ชั่นจากโดรน
การทำแผนที่เพื่อสำรวจโบราณสถาน (Aerial Identification)
อาลิสัน ดิกเค่น (Allison Dickens) ผู้จัดการโบราณคดีเคมบริดจ์ (CUA) จากมหาลัยเคมบริดจ์ กล่าวว่า “โดรนเป็นอุปกรณ์สำคัญในการทำการสำรวจ และช่วยชี้ทางไปยังแหล่งขุดค้นใหม่ๆ (ปี 2559)”
ปัจจุบันมีผู้คนมากมายเลือกใช้โดรนในการสำรวจ เนื่องจากโดรนเป็นอุปกรณ์สำคัญที่สามารถให้มุมมองภาพจากทางอากาศ ณ บริเวณเหนือพื้นที่สำรวจได้ ซึ่งเป็นการให้ข้อมูลที่มีประสิทธิภาพ และเป็นการแสดงภาพจากหลากมุมมอง โดยส่วนมากมักนิยมใช้โดรนในการสำรวจพื้นที่สำคัญ หรือบริเวณพื้นที่ที่มีซากปรักหักพังทับถม รวมไปถึงการใช้โดรนสำรวจโบราณสถาน
ด้วยการถ่ายภาพจากระบบ LiDAR (Light detection and ranging) ซึ่งเป็นเซนเซอร์ที่สามารถช่วยตรวจจับและแสดงผลลัพท์ในรูปแบบของภาพ 3D ที่มีความแม่นยำสูง โดยขั้นตอนการทำงานของ LiDAR นั้นจะมีการส่งคลื่นลำแสงจากตัวโดรน และวัดค่าจากระยะเวลาการเดินทางของแสงที่ตั้งแต่การปล่อยคลื่นสัญญาณไปกระทบยังวัตถุ และสะท้อนกลับมายังตัวรับสัญญาณ ซึ่งนอกเหนือจากนี้โดรนยังมีการทำงานร่วมกับ GNSS เพื่อระบุค่าพิกัดของข้อมูลที่รับมาด้วยเช่นกันด้วยการทำงานของ LiDAR และ GNSS นั้นสามารถช่วยให้ทั้งค่าพิกัดและการประมวลการสำรวจนั้นมีความแม่นยำ ระยุรายละเอียดต่างๆได้อย่างชัดเจนมากขึ้น (Blog: RTK นวัตกรรมแม่นยำสูงสุดเพื่อโดรนสำรวจ) ในปัจจุบันนั้นโดรนที่นิยมใช้ในการสำรวจ ได้แก่ โดรน Matric 300 RTK, Matric 350 RTK เนื่องจากโดรนมีฟังค์ชั่นต่างๆที่เหมาะสมต่อการใช้งาน โดยผู้ใช้งานสามารถเลือกติดตั้งเพย์โหลด (payloads) ได้เอง เพื่อให้อุปกรณ์ที่มีการติดตั้งอยู่บนโดรนเป็นไปตามความต้องการและการใช้งานจริง ซึ่งถือเป็นการประหยัดต้นทุนด้วยการลดอุปกรณ์ที่ไม่จำเป็นต่อการใช้งาน
การวิเคราะห์และประมวลผลการสำรวจโบราณสถาน (evacuation process progress)
การบินโดรนนั้นสามารถนำมาประยุกต์ใช้งานกับภารกิจการสำรวจโบราณสถาน ตั้งแต่เริ่มกระบวนการ ตลอดจนถึงขั้นตอนสุดท้ายในการทำงาน
ด้วยข้อมูลพื้นที่ที่ได้จากมุมสูงนั้น สามารถเอื้ออำนวยต่อการวางแผนที่ละเอียดยิ่งขึ้น ด้วยการระบุตำแหน่ง ขนาด และรายละเอียดต่างๆของพื้นที่ได้อย่างชัดเจน โดยข้อมูลการแสดงผลนั้นสามารถดูได้ผ่านทางรีโมท control ได้โดยตรง หรือผ่านทางโปรแกรมซอฟแวร์ที่ติดตั้งไว้
โมเดล 3D การสำรวจโบราณสถาน
โดยทั่วไปนั้นการสำรวจโบราณสถาน ซึ่งเป็นสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์มักง่ายต่อการได้รับความเสียหาย เนื่องจากมีความเปราะบางค่อนข้างมาก อย่างไรก็ตามการออกสำรวจ และขุดค้นก็ยังมีบทบาทสำคัญในการเรียนรู้ประวัติศาสตร์เช่นกัน
เพื่อเป็นการหลีกเลี่ยงความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น โดรนจึงมีบทบาทสำคัญในการถ่ายภาพสถานที่ และโครงสร้าง ซึ่งการประมวลผลสามารถแสดงให้เห็นได้ทั้งภาพ 2D และ 3D ผ่านหน้าจอ จึงทำให้นักสำรวจสามารถเข้าใจอย่างชัดเจน และวางวิธีการสำรวจได้อย่างถูกวิธีการตามวัตถุประสงค์ต่างๆ
การแสดงภาพภูมิทัศน์โบราณสถาน
ด้วยฟังก์ชั่นการถ่ายภาพของโดรน ทำให้สามารถจับภาพและรับภูมิทัศน์โดยรอบพื้นที่ที่ทำการสำรวจโบราณสถานได้อย่างง่ายดาย ด้วยการแสดงข้อมูลทางภาพโดยรอบ จะช่วยลดเวลาในการทำความเข้าใจพื้นที่นั้นๆว่ามีลักษณะอย่างไร อีกทั้งยังเป็นการช่วยวิเคราะห์เค้าโครงเดิมของสถานที่ได้ด้วยเช่นกัน ซึ่งถือเป็นอีกหนึ่งฟังค์ชันสำคัญในการสำรวจโบราณที่เอื้ออำนวยต่อการทำงานในหลายภาคส่วน
ด้วยฟังค์ชั่นต่างๆของโดรนที่นำมาใช้ร่วมกับโบราณสถานไม่เพียงแต่ให้ประโยช์แก่นักโบราณคดีในการสำรวจพื้นที่เท่านั้น แต่นอกเหนือจากนี้การทำรูปภาพ 3D ยังสามารถนำมาใช้ยกระดับการท่องเที่ยวได้เช่นกัน อาทิ การแสดงภาพ virtual ของสถานที่ท่องเที่ยวผ่านทางเว็ปไซด์ หรือแม้กระทั่ง metaverse ให้แก่ผู้ที่สนใจเข้ามารับชมสถานที่ รวมถึงผู้ที่หาข้อมูลในรูปแบบออนไลน์ ด้วยภาพจำลองที่เก็บได้นั้นสามารถใช้เป็นฐานข้อมูลหลักในการศึกษา การวิจัย หรือเป็นการโปรโมทการท่องเที่ยวในรูปแบบใหม่ในวงการการท่องเที่ยว
ทั้งนี้ทั้งนั้นการแสดงภาพจำลองผ่านทางหน้าจอนั้นยังเป็นถือเป็นการลดความเสี่ยงในการสึกหรอของสถานที่ ไม่ว่าจะเป็นผลกระทบที่อาจได้รับจากการท่องเที่ยว หรือการสำรวจ จึงถือเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่น่าสนใจในวงกว้าง
ในปัจจุบัน…
ถึงแม้โดรนจะเป็นเทคโนโยลีที่ค่อนข้างใหม่ในบางอุตสาหกรรม แต่ในปัจจุบันมีผู้คนจำนวนมากยอมรับ และนำเทคโนโลยีใหม่นี้มาใช้งานร่วมกับการปฎิงานต่างๆมากขึ้นเรื่อยๆ เช่นการใช้โดรนสำรวจโบราณสถาน ถึงแม้การลงทุนซื้อโดรนอาจมีราคาที่ค่อนข้างสูง แต่เมื่อเปรียบเทียบกับประสิทธิภาพการใช้งาน รวมถึงการประหยัดต้นทุนค่าใช้จ่ายในระยะยาวนั้นถือว่าโดรนเป็นสิ่งที่ตอบโจทย์ในวงกว้างเช่นกัน
(อ่านบทความ: เครื่องรับสัญญาณ GNSS กับการสำรวจเหมืองแร่)
โดรนที่เกี่ยวข้อง
MATRICE 350 RTK
โดรนตัวท็อป พลิกแพลงเข้ากับทุกธุรกิจ
สอบถามเพิ่มเติม คลิก
