ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา การถือกำเนิดของ ‘โดรนสำรวจ และทำแผนที่’ ได้นำมาซึ่งการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญในด้านการรวบรวมข้อมูลเชิงพื้นที่ ยานพาหนะทางอากาศไร้คนขับ (UAV) ถูกพัฒนาและเพิ่มฟังค์ชันที่ทำให้สามารถติดตั้งเทคโนโลยีการถ่ายภาพขั้นสูงได้ นำมาสู่การปฏิวัติวิธีการทำแผนที่และการตรวจสภาพแวดล้อมด้วยการทำงานในรูปแบบใหม่ หรือที่เรียกกันว่า โดรนสำรวจ
บทความนี้ Aonic Thailand จะเจาะลึกถึงความสามารถของโดรนทำแผนที่ การใช้งานในอุตสาหกรรมต่างๆ และประโยชน์ของการใช้โดรนเพื่อรวบรวมข้อมูลเชิงพื้นที่
โดรนสำรวจ และทำแผนที่คืออะไร
โดรนทำแผนที่ หรือที่เรียกว่าโดรนสำรวจ ทางอากาศ เป็นยานพาหนะทางอากาศไร้คนขับ (UAV) ที่ออกแบบมาโดยเฉพาะสำหรับการจับภาพและข้อมูลจากทางอากาศเพื่อสร้างแผนที่ แบบจำลอง และชุดข้อมูลเชิงพื้นที่ ซึ่งโดรนเหล่านี้จะมีการติดตั้งเซ็นเซอร์ต่างๆ เช่น กล้องความละเอียดสูง เซ็นเซอร์ LiDAR และตัวรับสัญญาณ GPS เพื่อรวบรวมข้อมูลที่ถูกต้องและสามารถแสดงภาพรายละเอียดจากหลายมุมมอง
โดรนทำแผนที่ได้รับการตั้งโปรแกรมสามารถตั้งค่าให้บินตามเส้นทางการบินที่กำหนดไว้ล่วงหน้าได้ หรือทำงานตามการควบคุม เพื่อเป็นการจับภาพและข้อมูลในช่วงเวลาหรือตำแหน่งเฉพาะ จากนั้นข้อมูลที่รวบรวมจะได้รับการประมวลผลโดยใช้ซอฟต์แวร์พิเศษเพื่อสร้างออโธโมซาอิก Orthomosaics (ภาพถ่ายทางอากาศที่อ้างอิงทางภูมิศาสตร์) แบบจำลองระดับความสูงดิจิทัล (DEM) คลาวด์พอยต์ 3 มิติ และชุดข้อมูลเชิงพื้นที่
วัตถุประสงค์หลักของการทำแผนที่ด้วยโดรน คือการรวบรวมข้อมูลเชิงพื้นที่อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลในพื้นที่ขนาดใหญ่ที่อาจเข้าถึงได้ยากหรือใช้เวลานานในการสำรวจ
ด้วยวิธีการสำรวจ หรือทำแผนที่ทางภาคพื้นดินแบบดั้งเดิมนั้น ยังมีข้อจำกัดทางด้านการนำข้อมูลไปใช้งาน หรือความแม่นยำของข้อมูล แต่ในทางกลับกันนั้น ด้วยโดรนสำรวจ แผนที่และแบบจำลองที่ได้มักมีความแม่นยำสูง และสามารถเก็บข้อมูลพื้นที่ได้หลายรูปแบบ จึงสามารถนำไปใช้ในอุตสาหกรรมที่หลากหลายได้ รวมถึงการวางผังเมือง การก่อสร้างและการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน การเกษตร การตรวจสอบด้านสิ่งแวดล้อม การตอบสนองต่อภัยพิบัติ และอื่นๆ
ด้วยวิวัฒนาการทางด้านการสำรวจ และทำแผนที่ จึงทำให้ ‘โดรนสำรวจ’ ถูกคิดค้นขึ้นเพื่อตอบโจทย์แก่อุตสาหกรรมในหลายภาคส่วน ณ ปัจจุบัน โดรนถือเป็นอุปกรณ์สำคัญที่ช่วยให้การทำงานดำเนินไปได้อย่างรวดเร็ว คุ้มค่า และแม่นยำสูงเมื่อเปรียบเทียบกับเทคนิคการสำรวจแบบดั้งเดิม อีกทั้งยังสามารถแสดงภาพมุมสูงของภูมิประเทศ ที่ช่วยให้การสำรวจนั้นครอบคลุมและสามารถนำมาต่อยอดเพื่อวิเคราะห์รายละเอียดของการสำรวจพื้นที่นั้นๆได้
ความสามารถและการทำแผนที่ด้วยเทคโนโลยี ‘โดรนสำรวจ’
โดรนทำแผนที่ติดตั้งกล้องความละเอียดสูง เซ็นเซอร์ LiDAR (Light Detection and Ranging) และระบบ GPS ช่วยให้สามารถจับภาพทิวทัศน์ โครงสร้าง และวัตถุจากท้องฟ้าได้อย่างแม่นยำพร้อมทั้งแสดงรายละเอียดภาคพื้นดิน ซึ่งอุปกรณ์เหล่านี้สามารถรวบรวมข้อมูลจากมุมสูงได้อย่างทั่วถึง นอกเหนือจากนี้ด้วยโปรแกรมที่ติดตั้งไว้ยังสามารถสร้างแบบจำลองสามมิติและแผนที่ที่แม่นยำได้ ด้วยความสามารถในการถ่ายภาพขั้นสูง จึงทำให้โดรนทำแผนที่สามารถเก็บข้อมูลพื้นที่ขนาดใหญ่ที่ครั้งหนึ่งเคยยากหรือใช้เวลานานกว่าจะได้มาด้วยวิธีการสำรวจแบบดั้งเดิม
โดรนสำรวจ ในอุตสาหกรรมต่างๆ
การก่อสร้างและโครงสร้างพื้นฐาน (Construction and Infrastructure)
โดรนสำรวจ หรือเรียกว่าโดรนทำแผนที่ ถูกนำมาใช้อย่างแพร่หลายในโครงการก่อสร้างและการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน ซึ่งเป็นอุปกรณ์ที่ช่วยในการตรวจสอบไซต์ตามเวลาจริง ช่วยให้ผู้จัดการโครงการสามารถติดตามความคืบหน้า ระบุปัญหาที่อาจเกิดขึ้น และตัดสินใจอย่างชาญฉลาด นอกเหนือไปจากนี้โดรนยังสามารถสร้างแผนที่ภูมิประเทศที่แม่นยำ ช่วยในการสำรวจที่ดินและออกแบบโครงการโครงสร้างพื้นฐาน
เกษตรแม่นยำ (precision farming)
ในภาคเกษตรกรรม โดรนทำแผนที่ช่วยในการจัดการพืชผล การทำเกษตรแม่นยำ และการเพิ่มผลผลิต ด้วยการถ่ายภาพทางอากาศที่มีความละเอียดสูง โดรนเหล่านี้สามารถระบุความผันแปรของความสมบูรณ์ของพืชผล ตรวจจับโรค ตรวจสอบระบบชลประทาน และวิเคราะห์ดัชนีพืชพรรณ ข้อมูลนี้ช่วยให้เกษตรกรทำการตัดสินใจโดยใช้ข้อมูล ลดต้นทุน และเพิ่มผลผลิตพืชผล นอกเหนือไปจากนี้โดรนบางรุ่น อาทิ mist drone ที่มีการออกแบบมาโดยเฉพาะแก่เกษตรกร ซึ่งช่วยลดเวลาในการพ่นสารกำจัดศัตรูพืช หรือรวมไปถึงเวลาในการหว่านปุ่ยและเมล็ดพันธุ์ต่างๆ
การตรวจสอบด้านสิ่งแวดล้อม
โดรนทำแผนที่กลายเป็นเครื่องมือล้ำค่าสำหรับนักวิทยาศาสตร์สาขาสิ่งแวดล้อมและนักอนุรักษ์ ซึ่งช่วยให้สามารถติดตามตรวจสอบป่าไม้ ที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่า และระบบนิเวศที่อ่อนไหว ให้ข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับความหลากหลายทางชีวภาพ การตัดไม้ทำลายป่า และความเสื่อมโทรมของที่ดิน อีกทั้งโดรนยังสามารถช่วยในการตอบสนองต่อภัยพิบัติ ซึ่งสามารถนำมาประยุกต์ใช้ในการทำแผนที่ในบริเวณพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบหลังจากภัยพิบัติทางธรรมชาติ เช่น แผ่นดินไหวหรือน้ำท่วม
การวางผังเมืองและอสังหาริมทรัพย์
โดรนทำแผนที่นอกเหนือจากช่วยในการวางผังเมือง แต่ยังสามารถนำมาใช้งานในการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์โดยจับภาพทางอากาศที่มีรายละเอียดของเมืองและภูมิประเทศ ข้อมูลนี้ช่วยให้นักวางแผนวิเคราะห์รูปแบบการใช้ประโยชน์ที่ดิน ข้อกำหนดด้านโครงสร้างพื้นฐาน และพื้นที่การพัฒนาที่มีศักยภาพ ผู้เชี่ยวชาญด้านอสังหาริมทรัพย์ใช้โดรนทำแผนที่เพื่อสร้างภาพที่น่าสนใจสำหรับรายการอสังหาริมทรัพย์และประเมินความเป็นไปได้ของโครงการก่อสร้าง
ประโยชน์ของการใช้ ‘โดรนสำรวจ’
- เพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน: โดรนทำแผนที่ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการรวบรวมข้อมูลเชิงพื้นที่ หากเปรียบเทียบเวลาในการทำงานระหว่างวิธีการสำรวจแบบดั้งเดิม และโดรน จะเห็นถึงความแตกต่างกันที่อย่างชัดเจน ซึ่งโดรนสำรวจนั้นสามารถครอบคลุมพื้นที่ขนาดใหญ่ได้ในเวลาเพียงเศษเสี้ยว ซึ่งสามารถช่วยประหยัดระยะเวลาของโครงการให้ดำเนินงานไปได้อย่างรวดเร็ว
- ความคุ้มค่า: โดรนทำแผนที่สามารถนำเสนอโซลูชั่น(solution)ที่คุ้มค่าสำหรับการรวบรวมข้อมูลเชิงพื้นที่ ช่วยลดความจำเป็นในการใช้อุปกรณ์สำรวจภาคพื้นดินจำนวนมากและค่าใช้จ่ายในการใช้แรงงาน ด้วยการจัดสรรการใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพสามารถช่วยให้โครงการต่างๆนั้นลดต้นทุนค่าใช้จ่ายได้ ทำให้โดรนทำแผนที่เป็นตัวเลือกที่น่าสนใจสำหรับอุตสาหกรรมและองค์กรต่างๆ
- ข้อมูลที่ถูกต้องและความแม่นยำ: ด้วยอุปกรณ์ติดตั้งบนโดรน และซอฟแวร์ (software) ที่ทำงานควบคู่กัน จึงช่วยให้โดรนสามารถทำแผนที่ด้วยการจับภาพและการรวบรวมข้อมูลที่มีความละเอียดสูง ด้วยองค์ประกอบเหล่านี้จึงทำให้สามารถประมวลผลข้อมูลเชิงพื้นที่ที่ถูกต้องและแม่นยำ เซ็นเซอร์ภาพขั้นสูงและตัวรับสัญญาณ GPS บนโดรนทำแผนที่ช่วยให้ระบุตำแหน่งและการวัดได้อย่างแม่นยำ นำไปสู่แผนที่ที่เชื่อถือได้ สามารถสร้างแบบจำลอง 3 มิติ และชุดข้อมูลภูมิสารสนเทศอื่นๆ
- ความปลอดภัย: โดรนทำแผนที่เป็นทางเลือกที่ปลอดภัยสำหรับวิธีการสำรวจแบบดั้งเดิม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสภาพแวดล้อมที่เป็นอันตรายหรือยากต่อการเข้าถึง แทนที่จะทำให้นักสำรวจตกอยู่ในความเสี่ยง โดรนสามารถนำมาใช้เพื่อรวบรวมข้อมูลจากมุมมองทางอากาศ หลีกเลี่ยงอันตรายที่อาจเกิดขึ้น และรับประกันความปลอดภัยของบุคลากร
- ความยืดหยุ่นและความอเนกประสงค์: โดรนทำแผนที่มอบความยืดหยุ่นในแง่ของเส้นทางการบินและพารามิเตอร์ในการรวบรวมข้อมูล สามารถตั้งโปรแกรมให้บินไปตามเส้นทางบินเฉพาะ เก็บข้อมูลในช่วงเวลาที่ต้องการ และปรับให้เข้ากับสภาพภูมิประเทศที่แตกต่างกัน ความเก่งกาจนี้ช่วยให้สามารถรวบรวมข้อมูลได้ตามความต้องการของโครงการ
- การตรวจสอบตามเวลาจริง: การทำแผนที่ด้วยโดรนที่ติดตั้งความสามารถในการสตรีมสดช่วยให้สามารถติดตามโครงการและพื้นที่ที่สนใจได้แบบเรียลไทม์ คุณลักษณะนี้มีประโยชน์อย่างยิ่งสำหรับสถานที่ก่อสร้าง การรับมือภัยพิบัติ และการตรวจสอบด้านสิ่งแวดล้อม ช่วยให้สามารถประเมินและตัดสินใจได้ทันที
- การวิเคราะห์ข้อมูลขั้นสูง: ข้อมูลที่รวบรวมโดยโดรนทำแผนที่สามารถประมวลผลโดยใช้เครื่องมือซอฟต์แวร์ขั้นสูงเพื่อสร้างแผนที่โดยละเอียด แบบจำลอง 3 มิติ และข้อมูลเชิงลึกเชิงวิเคราะห์ ซึ่งช่วยให้แสดงภาพ วิเคราะห์ และตีความข้อมูลภูมิสารสนเทศได้ดีขึ้น นำไปสู่การตัดสินใจในอุตสาหกรรมต่างๆ ได้อย่างรอบรู้มากขึ้น
- ประโยชน์ด้านสิ่งแวดล้อม: โดรนทำแผนที่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยกว่าเมื่อเทียบกับวิธีการสำรวจแบบดั้งเดิม พวกเขาต้องการทรัพยากรน้อยลงและมีรอยเท้าคาร์บอนที่ลดลงซึ่งเอื้อต่อแนวทางปฏิบัติที่ยั่งยืนในการรวบรวมข้อมูลเชิงพื้นที่
ปัจจุบัน...
โดรนทำแผนที่กลายเป็นตัวเปลี่ยนเกมในการรวบรวมข้อมูลเชิงพื้นที่ ซึ่งสามารถมอบประสิทธิภาพ ความแม่นยำ และความอเนกประสงค์ที่ดีขึ้นแก่อุตสาหกรรมในหลายภาคส่วน ตั้งแต่การก่อสร้างและการเกษตรไปจนถึงการตรวจสอบด้านสิ่งแวดล้อมและการวางผังเมือง เมื่อเทคโนโลยีพัฒนาขึ้นและเอาชนะความท้าทายต่างๆ ได้